ไชย ประทีปะเสน

พลตรี ไชย ประทีปะเสน ม.ว.ม., ป.ช.
เลขาธิการนายกรัฐมนตรี
ดำรงตำแหน่ง 1 พฤศจิกายน พ.ศ. 2485 – 1 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2487
นายกรัฐมนตรี	จอมพล แปลก พิบูลสงคราม
เลขาธิการคณะรัฐมนตรี
ดำรงตำแหน่ง 18 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2486 – 5 สิงหาคม พ.ศ. 2487
ข้อมูลส่วนบุคคล
เกิด	7 มิถุนายน พ.ศ. 2449
เสียชีวิต	1 กรกฎาคม พ.ศ. 2504 (53 ปี)

พลตรี ไชย ประทีปะเสน (พ.ศ. 2449 - พ.ศ. 2504) นักการเมืองชาวไทย เป็นอดีตเลขาธิการนายกรัฐมนตรี (จอมพล แปลก พิบูลสงคราม) อดีตเลขาธิการคณะรัฐมนตรี อดีตสมาชิกพฤฒสภา และเป็นสมาชิกคณะราษฎรสายทหารบก

ประวัติ

ไชย ประทีปะเสน เป็นหนึ่งในสมาชิกคณะราษฎร ซึ่งเป็นกลุ่มบุคคลที่ดำเนินการการปฏิวัติสยาม พ.ศ. 2475 ยึดอำนาจจากพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว และเปลี่ยนแปลงระบอบการปกครองของประเทศสยาม จากสมบูรณาญาสิทธิราชย์มาเป็นราชาธิปไตยภายใต้รัฐธรรมนูญ

ภาพหมู่คณะราษฎรสายทหารบก

ไชย ประทีปะเสน ได้รับแต่งตั้งเป็นเลขาธิการนายกรัฐมนตรี ในสมัยของจอมพล แปลก พิบูลสงคราม ในปี พ.ศ. 2485 นับเป็นเลขาธิการนายกรัฐมนตรีคนแรกของประเทศไทย และต่อมาในปี พ.ศ. 2486 ก็ได้รับแต่งตั้งเป็นเลขาธิการคณะรัฐมนตรีอีกหน้าที่หนึ่ง จนถึงเดือนกุมภาพัฯธ์ พ.ศ. 2487 จึงพ้นจากตำแหน่งเลขาธิการนายกรัฐมนตรี เหลือเพียงดำรงตำแหน่งเลขาธิการคณะรัฐมนตรีเพียงตำแหน่งเดียว ต่ออีกจนถึงเดือนกันยายนของปีเดียวกัน

ในปี พ.ศ. 2489 ไชย ได้รับแต่งตั้งเป็นสมาชิกพฤฒสภา ในวุฒิสภาไทย ชุดที่ 1 จนถึงปี พ.ศ. 2490

ต่อมาในปี พ.ศ. 2496 เกิดแนวความคิดในการปรับปรุงพัฒนาบ้านเมือง หลังภัยสงครามโลกครั้งที่สอง ในรัฐบาลของจอมพล ป. พิบูลสงคราม นายกรัฐมนตรี ซึ่งในขณะนั้น พลโท ประยูร ภมรมนตรี รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลัง ได้เสนอให้มีการก่อสร้างโรงแรมขนาดใหญ่ในกรุงเทพมหานคร เมื่อปี พ.ศ. 2495 เพื่อเตรียมรองรับการประชุมสหภาพรัฐสภา สมัยที่ 45 ในปี พ.ศ. 2499 คณะรัฐมนตรี จึงมีมติเห็นชอบให้จัดตั้งบริษัทจำกัดขึ้น เพื่อเป็นองค์กรดำเนินการจัดตั้งโรงแรมดังกล่าว โดยมีชื่อว่า "บริษัทสหโรงแรมไทยและการท่องเที่ยว จำกัด" มีชื่อภาษาอังกฤษว่า "The Syndicate of Thai Hotels and Tourists Enterprises Limited" จดทะเบียนเมื่อวันที่ 26 มีนาคม พ.ศ. 2496 โดยมีเขา และผู้เริ่มการตั้งบริษัท จำนวนรวม 8 คน คือ พลตำรวจเอก เผ่า ศรียานนท์ พลโท ประยูร ภมรมนตรี โชติ คุณะเกษม สัญญา ยมะสมิต พันตรี รักษ์ ปันยารชุน พลตรี ไชย ประทีปะเสน ศุจิน ลพานุกรม และหม่อมทวีวงศ์ถวัลยศักดิ์ (หม่อมราชวงศ์เฉลิมลาภ ทวีวงศ์)

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

• พ.ศ. 2502 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นสูงสุด มหาวชิรมงกุฎ (ม.ว.ม.)
• พ.ศ. 2498 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นที่ 1 ประถมาภรณ์ช้างเผือก (ป.ช.)